Агледзець малога, прызначыць лекі, даць рэкамендацыі не толькі дзецям, але і бацькам, выпісаць даведку. Да таго ж даводзіцца ўлічваць і той факт, што «дзіцячы» каранавiрус мае свае асаблівасці і працякае часцяком бессімптомна.
Урач-педыятр участковы (загадчыца) Анжэла Пісарык кансультуе Валерыю Кіслякову і яе маму Таццяну Муратаўну
- Анжэла Уладзіміраўна, мы назіраем рост захворвання COVID-19, як вы думаеце, чым можна растлумачыць павелічэнне колькасці пацыентаў? - адрасую першае пытанне суразмоўніцы.
- Улетку было зацішша, але пасля канiкул дзеці вярнуліся ў школы і дзіцячыя сады. У калектывах яны цесна маюць зносіны, збіраюцца ў групы, дыстанцыі не выконваюць. Да таго ж быў перыяд, калі людзі стаміліся ад самаізаляцыі, перасталі насіць маскі, прывыклі да небяспечнай інфекцыі. Адсюль і ўсплёск захворвання.
- Ці шмат дзяцей хварэе ў Капыльскім раёне? Якая сітуацыя ў цэлым?
- Дзяцей хварэе досыць шмат, выразна прасочваецца тэндэнцыя да больш высокага захворвання менавіта ў сямейных агменях, дзе хлопцы заражаюцца ад бацькоў або братоў і сясцёр. Гэта тлумачыцца ў першую чаргу цесным кантактам у жылым памяшканні і цяжкасцямі па ізаляцыі дзяцей - і асабліва ранняга ўзросту ў сям'і. Перыядычна адбываюцца ўспышкі ў навучальных установах раёна, аднак чым старэй па ўзросту кантакты першага ўзроўню, тым менш рэгіструецца тых, хто захварэў, што цалкам лагічна, бо паняцце сацыяльнага дыстанцыяваньня дзецям малодшага школьнага ўзросту растлумачыць вельмі цяжка.
- Як працякае захворванне COVID-19 у дзяцей?
- У іх часцей адзначаецца лёгкi працяг захворвання і меншая выяўленасць сімптомаў. Можа быць і бессімптомная плынь. Аднак працяг COVID-19 залежыць у першую чаргу ад агульнага стану дзіцяці і ад спадарожных захворванняў. Сімптомы праявы інфекцыі COVID-19 у дзяцей падобныя з дарослымі, але рэдка назіраецца цяжкае працягi інфекцыі. Найбольш распаўсюджанымі з іх з'яўляюцца павышэнне тэмпературы цела і катаральныя з'явы з боку верхніх дыхальных шляхоў. Цяжар плыні інфекцыі COVID-19 у дзяцей залежыць ад узросту, паўтаруся, і наяўнасці спадарожных хранічных захворванняў. Пры аб'ектыўным аглядзе могуць выяўляцца кан'юктывіт, што вельмі рэдка бывае ў дарослых, назафарынгіт, ларынгіт, бранхіт, бранхіёлы, пнеўманія і гастраэнтэракаліт рэгіструюцца досыць рэдка. У дзяцей, асабліва ранняга ўзросту, могуць быць розныя праявы скурной сыпi.
– У дарослых ёсць фактары рызыкі. Ці можна вылучыць іх і ў дзяцей?
- Безумоўна. Да фактараў рызыкі цяжкай плыні захворвання COVID-19 у дзяцей адносяцца: імунадэфіцытныя станы рознага генезу, захворванні лёгкіх і сэрца, цукровы дыябет 1-га тыпу, спалучаемая вірусная і вірусна-бактэрыяльная інфекцыя.
- Што рабіць бацькам, калі ў дзіцяці паднялася тэмпература ці нядужанне?
- Максімальна ізаляваць яго дома і выклікаць урача на дом або звязацца са сваім участковым лекарам і вызначыцца з тактыкай. Нагадаю, што ў педыятрычнае аддзяленне паліклінікі можна патэлефанаваць па нумары 55-1-62, у непрацоўны і начны час можна звярнуцца ў прыёмнае аддзяленне УАЗ «Капыльская ЦРБ» або выклікаць брыгаду хуткай неадкладнай медыцынскай дапамогі па тэлефоне 103.
Неабходныя дакументы выпіша медыцынская ўчастковая сястра Іна Рымашэўская
- Ці заўсёды захворванне ў дзяцей развіваецца аднолькава?
- Не. Мы можам вылучыць наступныя клінічныя формы COVID-19. Пры бессімптомнай плыні няма клінічных прыкмет захворвання, і такія пацыенты сёння разглядаюцца ў эпідэміялагічным плане асноўнымі распаўсюджвальнікамі гэтай падступнай інфекцыі. Пры лёгкім плыні павышаецца тэмпература, з'яўляюцца прыкметы звычайнай віруснай інфекцыі: боль у цягліцах, кашаль, боль у горле, насмарк, чханне. Пры праслухоўванні паталагічных змен у лёгкіх не выяўляецца. У некаторых выпадках павышэння тэмпературы цела можа не быць. Таксама захворванне можа працякаць выключна з такімі сімптомамі, як млоснасць ці ваніты, боль у жываце, дыярэя - гэтыя сімптомы больш характэрныя менавіта для дзіцячай папуляцыі. Калі мы сутыкаемся з умеранай ступенню цяжару, то назіраем павышэнне тэмпературы вышэй 38,5, пераважна сухі кашаль, які змяняецца затым кашлем з макроццем. Відавочных прыкмет паніжэння кіслароду ў крыві (гіпаксеміі), напрыклад дыхавіцы, няма.
- Ці ўплывае ўзрост дзіцяці на цяжар захворвання?
- Так, цяжар плыні COVID-19 залежыць ад узросту дзяцей. Найбольш уразлівая група - дзеці да года. У іх інфекцыя COVID-19 можа выяўляцца павышэннем тэмпературы без выразнага пачатку захворвання і з мінімальнымі сімптомамі рэспіраторнай інфекцыі. У дзяцей ва ўзросце да 9 гадоў часцей сустракаюцца ліхаманка, кашаль і рэдка - дыхавіца. З іншых сімптомаў назіраюцца спантанная боль у цягліцах пры фізічным напружанні або спакоі, насмарк, галаўны боль, млоснасць ці ваніты, болі ў жываце, дыярэя, страта нюху або густу. У дзяцей ва ўзросце ад 10 да 18 гадоў сімптомы тыя ж, але больш выяўленыя і працяглыя, акрамя таго, рэгіструюцца галаўны боль, страта нюху або густу, стомленасць і дрыжыкі.
– Як лечаць COVID-19 у дзяцей?
- Спецыфічнага лячэння няма, лячэнне сімптаматычнае. Асноўная запаведзь лекара «не нашкодзь», таму прашу ўсіх бацькоў не займацца самалячэннем і не прызначаць самастойна свайму дзіцяці пры любым павышэнні тэмпературы цела антыбактэрыйныя прэпараты, якія тэмпературу не збіваюць, а пры каранавiруснай інфекцыі могуць не толькі не дапамагчы, але нават і нашкодзіць. Яшчэ раз акцэнтую, дарагія мамы і таты, вашу ўвагу на тым, што антыбіётыкі на вірусы не дзейнічаюць, рашэнне аб прызначэнні дадзенай групы лекавых прэпаратаў прымае толькі лекар. Ваша задача забяспечыць багатае пітво дзіцяці на фоне павышэння тэмпературы цела, даць гарачкапаніжальнае. А парацэтамол і ібупрафен ў рознай форме выпуску (сіроп або свечкі) павінны быць абавязкова ў кожнай аптэчцы. Варта прамыць нос солевым растворам і чакаць лекара.
Патрапіць на прыём да ўрача дапаможа медыцынская сястра-рэгістратар Таццяна Будрык
- Да прыкладу, дзіця ходзіць у дзіцячы сад і захварэла каранавiрусам (станоўчы вынік ПЦР), але клінічных сімптомаў няма. Ці абавязкова знаходзіцца «на бальнічным»?
- Па выніках эпідрасследавання, якое праводзіцца спецыялістамі РайЦГiЭ, вызначаецца кола асоб, якія адносяцца да кантактаў першага ўзроўню. Менавіта гэтыя асобы падлягаюць самаізаляцыі на працягу 10 дзён ад апошняга кантакту. За імі праводзіцца медыцынскае назіранне, пры адсутнасці клінічных сімптомаў віруснай інфекцыі ПЦР даследаванне названай групе асоб па апошніх нарматыўным дакументам МЗРБ не праводзіцца. Экспертныя пытанні з нагоды лістка непрацаздольнасці вырашаюцца лечачым лекарам у кожным выпадку індывідуальна.
- Анжэла Уладзіміраўна, што Вы можаце параіць бацькам і іх дзецям для абароны ад інфекцыі?
- У першую чаргу уважліва ставіцца да мер прафілактыкі, якія, магчыма, ужо і набілі аскому, але з'яўляюцца вельмі важнымі. У нас уведзены масачны рэжым, але дзеці з'яўляюцца асаблівай катэгорыяй: да 2-х гадоў маскі дзецям наогул проціпаказаны, бо яны могуць задушыцца, таму проста пазбягайце вялікіх навал людзей. Не трэба браць з сабой у краму, аптэку і іншыя грамадскія месцы дзяцей. Вазьміце за правіла для сябе і прызвычаіце сваіх дзяцей мыць рукі з мылам і карыстацца дэзінфікуючымi сродкамі. Вывучыце ўсёй сям'ёй правілы рэспіраторнага этыкету і не грэбуйце імі. Паклапаціцеся пра сваiх бабуль і дзядуль, не трэба хворых дзяцей адпраўляць да іх, таму што калі ўнук ці ўнучка могуць перанесці захворванне лёгка, то людзі старэйшага ўзросту могуць мець негатыўныя наступствы. Не забывайце аб рацыянальным харчаванні, варта есцi больш садавіны і агародніны, старайцеся рэгулярна ўжываць рыбу, прымайце ў асенне-зімовы перыяд вітамін Д. Абавязкова насіце маскі, у школе таксама шануйце дыстанцыю, часта мыйце рукі. Пабольш будзьце на свежым паветры, рэгулярна праветрываць памяшканні.
Гутарыла Дыяна ТКАЧЭНКА
