Тыдзень нулявога траўматызму праводзіцца з мэтай павышэння бяспекі, паляпшэння гігіены і ўмоў працы, прадухілення выпадкаў вытворчага траўматызму ў арганізацыі (недапушчэння ніводнага выпадку траўміравання ў гэты перыяд) шляхам аператыўнага выяўлення парушэнняў патрабаванняў аховы працы і прымянення мер па іх устараненню.
Прынцыпамі правядзення Тыдня нулявога траўматызму з'яўляюцца:
- Прыярытэт жыцця работніка і яго здароўе;
- Адказнасць кіраўнікоў і кожнага работніка за бяспеку і выкананне патрабаванняў па ахове працы;
- Уцягванне працаўнікоў арганізацыі ў забеспячэнне бяспечных умоў і аховы працы. Неабходна, каб кожны работнік клапаціўся аб сабе, роўна як і аб сваіх калегах - «Адзін за ўсіх, усё за аднаго»!
- Ацэнка і кіраванне рызыкамі на вытворчасці;
- Навучанне і інфармаванне работнікаў па пытаннях аховы працы.
Правядзенне мерапрыемства «Тыдня нулявога траўматызму» ў арганізацыях з'яўляецца дадаткам да штодзённай працы па ахове працы, у перыяд правядзення якога будзе ўзмоцнены кантроль
за выкананнем заканадаўства аб ахове працы, па папярэджанні траўматызму і прафілактыцы ўзнікнення прафесійных захворванняў супрацоўнікаў, зніжэнне прафесійных рызык, кантроль за станам умоў працы на працоўных месцах, а таксама за правільнасцю ўжывання сродкаў індывідуальнай абароны, захаванне жыцця і здароўі працаўнікоў падчас іх працоўнай дзейнасці.
Істотны станоўчы ўклад у прасоўванне пытанняў аховы працы ўносіць прымяненне ў арганізацыях нашай краіны прынцыпаў Канцэпцыі «Нулявога траўматызму», распрацаванай Міжнароднай асацыяцыяй сацыяльнага забеспячэння (МАСА). Канцэпцыя «Нулявы траўматызм» (Vision Zero).
«Vision Zero» або «Нулявы траўматызм» - гэта якасна новы падыход да арганізацыі прафілактыкі, які аб'ядноўвае тры напрамкі - бяспека, гігіена працы і дабрабыт работнікаў на ўсіх узроўнях вытворчасці. Дзякуючы сваёй гнуткасці «Vision Zero» можа прымяняцца на любым месцы працы, у любой арганізацыі і ў любой галіне ва ўсіх рэгіёнах свету.
Канцэпцыя нулявога траўматызму прапануе сем «залатых правілаў», рэалізацыя якіх будзе садзейнічаць працадаўцу ў зніжэнні паказчыкаў вытворчага траўматызму і прафесійнай захваральнасці.
Залатое правіла №1:
Стаць лідэрам - паказаць прыхільнасць прынцыпам
Лідэрства - гэта не толькі пра кіраўнікоў, гэта пра ўсіх нас. Мы можам стаць лідэрамі кожны на сваім працоўным месцы і несці асабістую адказнасць за бяспеку.
Лідэрства - гэта і клопат таксама. Як толькі работнікі разумеюць, што кіраўніка асабіста турбуе іх бяспека і здароўе і ў арганізацыі робяцца пэўныя крокі ў гэтым напрамку, поспех не прымусіць сябе чакаць.
Залатое правіла №2:
Выяўляць пагрозы - кантраляваць рызыкі
Рызыцы падвяргаюцца ўсе работнікі на любых працоўных месцах. Таму іх ацэнка з'яўляецца важным інструментам, які дазваляе своечасова і сістэматычна выяўляць небяспеку і рызыкі, а таксама прымаць прэвентыўныя меры.
У гэтым пытанні Беларусь істотна прасунулася на працягу апошніх некалькіх гадоў.
Улік рызык абраны ў якасці аднаго з базавых прынцыпаў усёй сістэмы аховы працы. Закон «Аб ахове працы» абавязвае наймальніка распрацоўваць, укараняць і падтрымліваць функцыянаванне сістэм кіравання аховай працы, якія забяспечваюць ідэнтыфікацыю небяспек, ацэнку прафесійных рызык, вызначэнне мер кіравання прафесійнымі рызыкамі і аналіз іх выніковасці, распрацоўкi і рэалізацыі мерапрыемстваў па паляпшэнні ўмоў і аховы працы.
Залатое правіла №3:
Вызначаць мэты - распрацоўваць праграмы
Поспех у справе аховы працы патрабуе пастаноўкі ясных мэт і прыняцця пэўных практычных крокаў. Гэта павінна быць прадугледжана ў асобнай праграме.
Расстаўце прыярытэты, усталюйце ясныя мэты ў галіне аховы працы на прадпрыемстве і паспрабуйце дасягнуць іх у сярэднетэрміновай перспектыве, напрыклад, у рамках пяцігадовай праграмы.
Сёння ў Рэспубліцы Беларусь зацверджана праграма Дзяржаўная праграма «Рынак працы і садзейнічанне занятасці» на 2021 – 2025 гады, якая арыентавана на рэалізацыю комплекснага сістэмнага падыходу да вырашэння праблем, звязаных з умовамі і аховай працы, удасканаленне заканадаўства ў гэтай галіне, фарміраванне культуры бяспечнай працы, зніжэнне колькасці работнікаў, занятых на працоўных месцах са шкоднымі і (або) небяспечнымі ўмовамі працы, у арганізацыях.
Залатое правіла № 4:
Стварыць сістэму бяспекі і гігіены працы - дасягнуць высокага ўзроўню арганізацыі
Сістэматычная праца па ўдасканаленні аховы працы на прадпрыемстве - гэта добрая ідэя! Яна не патрабуе вялікіх намаганняў і акупляе сябе.
Маючы высокаарганізаваную сістэму аховы працы, любое прадпрыемства працуе без збояў, паколькі памяншаецца колькасць няспраўнасцяў, прастояў і праблем з якасцю прадукцыі. Гэта важкі довад на карысць эфектыўнай арганізацыі аховы працы - усё гэта акупіцца!
Залатое правіла № 5:
Забяспечваць бяспеку і гігіену на працоўных месцах, пры працы са станкамі і абсталяваннем
Бяспечныя вытворчыя памяшканні, абсталяванне і працоўныя месцы з'яўляюцца абавязковымі ўмовамі безаварыйнай працы. Тэхналагічны прагрэс цягне за сабой павышэнне прадукцыйнасці, але таксама і новыя небяспекі. Станкі і абсталяванне павінны быць бяспечнымі на любых працоўных аперацыях.
Акрамя таго, павінен улічвацца ўплыў вытворчага асяроддзя на здароўе работнікаў. Эрганоміка і камфорт працоўнага месца, яго адпаведнасць «зялёным» і эка стандартам – далёка не апошнія паняцці ў сістэме кіравання аховай працы.
Ствараючы бяспеку і камфорт, лёгка ператварыць працоўнае месца для кожнага работніка ў свайго роду другі дом, куды чалавек будзе прыходзіць не толькі па заробак, але і ў прадчуванні новай цікавай працы.
Залатое правіла №6:
Павышаць кваліфікацыю - развіваць прафесійныя навыкі
Тэхнічныя сродкі і вытворчае абсталяванне працуюць усё хутчэй і больш эфектыўна, але ў той жа час яны становяцца ўсё больш складанымі. Веды састарваюцца ўсё імклівей, а прафесійныя навыкі працаўнікоў патрабуюць рэгулярнага абнаўлення. Як ніколі абавязковымі ўмовамі становяцца прафесійная падрыхтоўка і бесперапыннае навучанне як кіраўніцтва, так і работнікаў.
Базавая аснова фарміравання культуры бяспекі і стратэгіі «нулявога траўматызму» - гэта адукацыя, паляпшэнне якасці ведаў, павышэнне кваліфікацый і кампетэнцый. У гэтым будучыня!
Залатое правіла № 7:
Інвеставаць у кадры - матываваць пасродкам удзелу
Матывуйце сваіх работнікаў, прыцягваючы іх да вырашэння ўсіх пытанняў аховы працы. Гэтыя інвестыцыі акупляюцца!.
Арганізацыі, у якіх клапоцяцца пра работнікаў і актыўна далучаюць іх да працэсу аховы працы, атрымліваюць магчымасць максімальна выкарыстоўваць важны актыў – веды, здольнасці і ідэі работнікаў. Калі з работнікам раяцца, напрыклад, калі ацэньваюцца рызыкі або распрацоўваюцца працоўныя інструкцыі, ён больш актыўна імкнецца прытрымлівацца правілаў.
Роля работніка гадамі недаацэньвалася ва ўсіх гэтых працэсах. Працадаўцы больш схільныя запрашаць іншых экспертаў і плаціць ім вялікія грошы, каб зразумець, што не так адбываецца ў кампаніі, замест таго, каб выкарыстоўваць вашы ўнутраныя рэсурсы і арыентавацца на працаўнікоў. А менавіта яны ведаюць, што адбываецца ў арганізацыі.
