– Махлярства – гэта крымінальнае злачынства, адказнасць за здзяйсненне якога прадугледжана артыкулам 209 Крымінальнага кодэкса Рэспублікі Беларусь, – канкрэтызуе ўчастковы інспектар ААПП Капыльскага РАУС лейтэнант міліцыі Павел Уткін. - Пры здзяйсненні махлярства ахвяра звычайна добраахвотна, з-за падману, аддае злачынцу маёмасць або грашовыя сродкі. Пры гэтым ашуканцы падманваюць пажылых грамадзян рознымі спосабамі, як пры асабістым кантакце, так і дыстанцыйна.
Да самых распаўсюджаных спосабаў махлярства можна аднесці:
– візіт дадому да пажылых грамадзян (ашуканец можа прадставіцца сацыяльным або медыцынскім работнікам);
- махлярства з прадастаўленнем розных паслуг (прапанова набыць на льготных умовах лекі, прыборы, непатрэбныя пенсіянеру рэчы і г.д.). Гэта так званы «сеткавы маркетынг»: ашуканцы прапануюць інвалідам і пенсіянерам «цуд-прыборы» па льготных расцэнках, якія вылечаць ад усіх хвароб. Пры гэтым ахвяра рызыкуе не толькі страціць свае грошы, але і нанесці шкоду свайму арганізму пры выкарыстанні такога прыбора;
– падман па мабільным тэлефоне (званкі на мабільны тэлефон з просьбай аб дапамозе ад «сваякоў»);
– банкаўскае махлярства (абяцанне пенсіянеру выгадных умоў пры атрыманні крэдыту);
– падманы-рассылкі на мабільны тэлефон або электронную пошту (паведамленне аб выйгрышы, доступ да дадатковых паслуг тэлефона, якія патрабуюць адпраўкі паведамленняў на кароткі нумар) і іншыя спосабы.
Каб не стаць ахвярай ашуканскіх дзеянняў, пажылым людзям трэба ведаць і прытрымлівацца наступных рэкамендацый:
– прадстаўнікі дзяржаўных устаноў і банкаў ніколі не тэлефануюць на мабільны тэлефон з выкарыстаннем месэнджараў (Viber, WhatsApp і інш.), каб паведаміць якія-небудзь навіны і ўдакладніць інфармацыю;
– калі тэлефануючы называе вас па імені, іменi па бацьку, ведае ваш адрас і іншую асабістую інфармацыю, гэта зусім не азначае, што ён з'яўляецца афіцыйнай асобай. Такія дадзеныя можна атрымаць рознымі спосабамі;
– для праверкі дакладнасці інфармацыі, спытайце імя, прозвішча і займаемую пасаду тэлефануючага. Ператэлефануйце ў арганізацыю і пераканайцеся ў тым, што ён вас не падманвае;
- ні ў якім разе не купляйце лекі і медыцынскія апараты ў людзей, якія прадставіліся медыцынскімі работнікамі, нават калі гэтыя тавары ўкамплектаваны інструкцыямі і сертыфікатамі якасці і прадаюцца з вялікай скідкай. Варта памятаць, што ўсе гэтыя дакументы можна лёгка падрабіць, а кошт на такія прэпараты ў аптэках у некалькі разоў ніжэйшы;
– калі па тэлефоне вам тэлефануе блізкі чалавек (сын, дачка, унук, унучка і г.д.) і паведамляе, што трапіў у бяду, і пры гэтым просіць даслаць грошы праз кур'ера, не спяшайцеся гэта рабіць. Ператэлефануйце тэлефанаваўшаму, а калі ён не возьме трубку, патэлефануйце іншым сваякам і ўдакладніце інфармацыю;
- не адкрывайце дзверы і не ўпускайце ў кватэру незнаёмых людзей. Калі вы адкрылі дзверы, удакладніце ў прыйшоўшага яго прозвішча, імя, месца працы і займаемую пасаду. Затым патэлефануйце ў арганізацыю, прадстаўніком якой ён з'яўляецца, і ўдакладніце дадзеную інфармацыю;
– нікому не паведамляйце дадзеныя сваіх банкаўскіх рахункаў (напрыклад, код доступу да банкаўскай карткі).
Калі вы ўсё ж сталі ахвярай ашуканцаў, неадкладна звернецеся ў бліжэйшы аддзел міліцыі.
Аўтар: Дыяна Ткачэнка
«СП»